Hoe vind je de weg van het geschreven naar het gesproken woord, met behoud van het geschreven woord? Pak pen en papier en maak voor jezelf een tijdlijn! In deze aflevering vertel ik je over mijn ervaringen met het geschreven en gesproken creatieve woord en neem ik je mee in de inzichten die ik kreeg.
Beluister deze aflevering hier op Spotify. Abonneer je daar op de podcast, rate hem met 5★ en deel hem in je netwerk.
Creatief schrijven en spreken versterken elkaar
Ik heb het graag met je over het vinden van je weg naar het geschreven woord, maar ook naar het gesproken woord. Met behoud van het geschreven woord natuurlijk. Ze versterken elkaar. Ontdek je voorkeur. Ik wil je uitnodigen om jouw relatie met schrijven en spreken te onderzoeken, om dat chronologisch van jongs af aan te bekijken.
Pak pen en papier en maak eens een tijdlijn. En kijk eens wat het met je deed als je aan het schrijven was. Doe dan hetzelfde voor het spreken. Hoe voelde jij je daarbij? In welke omgeving was je en wat deed die omgeving met je? Dat is een mooie oefening om je voorkeuren te ontdekken. Jouw afgelegde weg van het geschreven en het gesproken woord is uniek.
Ik wil graag mijn pad met je delen. Laat dat een voorbeeld en uitnodiging te zijn om jouw pad te bekijken en onderzoeken.
Creatief schrijven tijdens mijn schooltijd
Eerder heb ik je verteld over het meisje van de basisschool. Ze schreef verhaaltjes, allereerst met een potloodje en met tekeningetjes erbij, in boekjes die ze in het midden aan elkaar niette. Dat meisje was ik. Op een spannend, maar moedig moment deelde ik mijn verhalen met mijn schoolmeester in groep 5. Hij ging ze voorlezen voor de klas. Ik vond dat moment toen het eerste boekje werd voorgedragen wel spannend, maar was ook wel een beetje trots. Mijn klasgenoten vonden het ook wel leuk om eens een verhaaltje te horen van een van hun klasgenoten. Dit was de eerste keer dat ik mijn schrijfsels deelde met anderen. Na groep 5 kwam ik in groep 5/6 en dat was ineens een heel grote combinatieklas, niet meer met twintig kinderen waar best wat persoonlijke aandacht bestond. Het was heel druk voor mij. Ik ben erg sensitief en het was niks voor mij om in een klas te zitten met bijna veertig kinderen. Toen ben ik naar een andere school gegaan, die niet echt fijner was, maar daar heb ik me doorheen geslagen.
Op mijn eerste middelbare school werd ik slecht behandeld. Ik ging naar een andere middelbare school, echt een klassieke gymnasiumschool. Daar was best veel literatuuronderwijs. Dit was voor mij een uitnodiging om weer wat meer te doen met mijn schrijven. Ik kwam met ideeën en heb wat korte verhalen geschreven, allemaal misschien nog vrij technisch, het geleerde toepassend, maar ook mijn eigen stem vindend. Anderzijds schreef ik ook om houvast te vinden als een vorm van verwerking van het eerdere. Het grote verwerken kwam later. En toch pakte ik op de allerlaatste dag op deze middelbare school het podium. Er werd toen gevierd dat de zesdeklassers geslaagd waren, waaronder ik. Met enkele honderden mensen zaten we in een grote, afgehuurde kerk en er was een programma met allemaal creatieve voordrachten. Ik droeg een gedicht voor. Geen heel lang gedicht, maar wel een gedicht over het vertrek van de school. Dat werd heel goed ontvangen.
Creatief schrijven in Amsterdam
Toen ik net 18 was ging ik studeren aan de universiteit en ging ik uit huis. Amsterdam voelde voor mij als aankomen in de grote, wijde wereld, de grote stad waar veel gebeurde, gaande was, te zien en te beleven was. Ik maakte vaak avondwandelingen. Die hadden ook invloed op mijn schrijven. Daarin kwam meer eigen bewustwording. Ik kwam erachter dat als ik iets schreef, het vaak best wel intuïtief was. Als ik het dan even liet liggen en ik las het terug, bleken er allemaal inzichten in te staan waar ik me op dat moment pas echt bewust van werd. Op die manier kon ik die inzichten ook gaan doorleven. Zo was mijn schrijven ineens van een andere rol voorzien. Dat vond ik magisch. Ik wilde dat verfijnen, dus naast het schrijven als houvast, het schrijven als bewustwording.
Ik meldde me aan voor een cursus creatief schrijven voor beginners bij CREA. Een aantal maanden ging ik daar ’s avonds heen. Er kwamen erg leuke mensen op af, ook mensen van toen in de dertig en veertig en met allerlei achtergronden, zoals uit de juridische en financiële hoek. Wij kwamen tot rust en lieten onze creativiteit de vrije loop. We luisterden naar stukjes van elkaar, over en weer. Dat smaakte naar meer. Een half jaar later ben ik ook de cursus voor gevorderden gaan doen, tot mijn grote vermaak en ontspanning. Ik kwam even los uit de context van mijn studie. Creatief schrijven verbreedde mijn blik.
Creatief festival in Amsterdam
Mijn stukjes werden gewaardeerd en ik ging op zoek naar mogelijkheden om mijn werk voor te dragen. Dus ik ging rondkijken en zag dat er een jaarlijks studentenfestival was met verschillende creatieve disciplines. Helaas geen proza, maar ik dichtte ook. Ik deed auditie en werd geselecteerd. Vol goede moed ging ik erheen. Ik kende het ‘wereldje’ nog niet. Ik ben best wel op mijn hoede als je het hebt over ‘wereldjes’ of ‘de bubbel’. Het helpt in elk geval om eens uit het ‘wereldje’ te breken en te kijken naar mensen met een andere achtergrond, omdat die je kunnen verrijken met hun inzichten. Soms kan het er genadeloos aan toegaan in een ‘wereldje’. Mijn ervaring met het festival was niet fijn. Er zat een jury van drie cynische, rokende, zuipende mannen van middelbare leeftijd. De winnaar leek op henzelf, maar dan jonger. Ik werd compleet afgebrand en dat contrasteerde nogal met de creatieve schrijfcursus, waar ik werd gewaardeerd.
Ik was uit het veld geslagen, maar probeerde het het jaar erna toch weer. Ik deed auditie en weer mocht ik meedoen. En weer zat er zo’n jury. Deze jury leek nog wel erger! Er werd nog harder gezopen. Ik werd weer compleet en genadeloos afgebrand. Ik ben snel vertrokken. Dit verdiende niemand!
Verdwijnen, verdwenen zijn, verschijnen
Vele jaren lang ging ik verder met schrijven. Gelukkig heeft mijn eerdere ervaring mij niet permanent van mijn schrijven afgebracht, want dat had ook kunnen gebeuren. Creatief werk voordragen deed ik niet. Ik schreef verder in een besloten blog. Met de tijd evolueerde mijn schrijven dankzij andere inspiratiebronnen en formats. Op een gegeven moment dacht ik: zo’n besloten blog, heel leuk en aardig met enkele trouwe lezers, maar dat heeft wel wat meer publiek nodig. Daar wilde ik wel wat mee doen.
Ik ben anoniem openbaar gaan schrijven. Ik heb daar een keer een Facebookadvertentie op aangezet. Ik schrijf wanneer ik inspiratie heb, soms in vlagen. Op een gegeven moment begon het spreken weer te lonken. Ik leefde toen meer dan twaalf jaar in een soort ballingschap (van het voordragen van creatief schrijfwerk). Dat kan het effect zijn van mensen die te cynisch en hard zijn naar mensen die niet hetzelfde doen als zijzelf. Dat effect kan dus heel groot zijn.
Clubhouse als creatieve playground
Ik wilde dichter tot mijn kern komen en van daaruit het mooiste neerzetten. Dat gevoel heb ik nu veel meer. Een van mijn contacten had in 2020 nog een oude microfoon liggen. Hij doet het uitstekend! In mijn appartement in Moorveld wilde ik wat meer gaan doen met spreken. Clubhouse was pas gelanceerd en dat was makkelijker dan aan de slag gaan met de microfoon.
Op Clubhouse startte ik mijn room Creatieve voordrachten. In de lente en de zomer van 2021 heb ik met mijn headphones en telefoon in het veld dat hoorde bij het terrein van het pand op de trampoline in het hoge gras onder twee magnifieke bomen gelegen. Het ruisende gras, de zinderende omgeving, het fijne uitzicht, het gevoel dat jij je echt even mag terugtrekken terwijl je toch met de wereld in contact staat. Dat vond ik het mooie aan Clubhouse. En zeker ook als introvert. Het was niet alleen in voor mensen die van praten houden, die ook altijd spraakzaam zijn, maar ook voor de wat meer introverte mensen.
Met het starten van mijn room was ik echt weer iets aan het creëren. Ik had natuurlijk al langer die anonieme schrijfsels. Ik was dan ongeveer een uur lang live en kon dan een paar stukken voordragen. Tussendoor was er interactie. Ik kwam daar allerlei interessante mensen tegen die hielden van het horen van verhalen, die bepaalde levenservaringen hadden en die het leuk vonden om iets te horen in het creatieve format. Er waren echt veel verschillende rooms, maar op dit moment wat minder. Het lijkt of Clubhouse wat is ingezakt, dus ik heb het al een tijd niet meer gebruikt. De room staat er nog. Het was voor mij in elk geval een waardevolle playground om eens te experimenteren en om de moed te hervinden om het podium te pakken. En niet op andermans voorwaarden. Mensen gingen zelf in reactie ook allemaal ervaringen en verhalen delen en waren geraakt. Een mooie ervaring!
Zou die podcast over schrijven er dan toch komen?
Het begon weer te knagen. Kon ik ergens anders spreker zijn? En kon ik dan ook een podcast starten? Ik ben dat verder gaan uitwerken. Als spreker kwam ik niet aan bod. Ik zat of zit mogelijk niet in de ‘juiste’ bubbels. Ik ben ook niet iemand die te diep in een ‘wereldje’ verzeild wil raken, maar dit voelde niet goed en was ontmoedigend. Nu heb ik zoiets van: dat komt wel (of niet). Des te meer reden had ik om een eigen podium te bouwen. Ik wilde graag vertellen en inspireren. Ik had de microfoon al liggen! Ik wilde er met toewijding mee aan de slag en had nog een laatste zetje nodig. In mijn hoofd was ik er al heel lang mee bezig en het heeft dus lang gerijpt.
Ik schafte het boek van Mirjam Hegger over podcasten aan en volgde haar online cursus Podcast Secrets XL. Het is een bundel opnames uit verschillende podcastevents met werkbladen. Er kwamen journalisten, marketingmensen en coaches aan bod. Uit de ene conversatie haalde ik meer dan uit de andere, maar uit de tips en inzichten op basis van hun eigen bewandelde paden pikte ik veel op. Hoe trek je met je podcast klanten aan? Wat deel je in je podcast? Hoe kies je de hosting voor je podcast? Het was fijn om de stappen op mijn eigen tempo te doorlopen en het was een extra zetje in de rug.
Met podcasts luisteren was ik trouwens vroeg. Dat deed ik al vanaf 2016. Eerst luisterde ik vooral naar internationale podcasts. Engelstalige podcasts luister ik net zo makkelijk als Nederlandse. Leerzaam zijn de voorgelezen longreads van The Atlantic en The Guardian, die echt in een onderwerp duiken. Op een gegeven moment ontdekte ik de vele podcasts van Wondery, zoals Business Wars. Ik volg deze podcasts nog steeds. Met de opkomst van de Nederlandse podcasts ben ik daar ook wel veel van gaan luisteren, bijvoorbeeld van verschillende ondernemers. Hoe kon ik een nieuwe podcast maken, ook vanuit Green Writing?
De afgelopen weken ben ik een kleine kamer op de eerste verdieping gaan inrichten als podcastruimte. Als ik al die boekenkasten daar zou hebben staan, zou ik mijn podcast gaan opnemen. Maar nu heb ik de eerste drie afleveringen al in het vakantiehuisje in het Limburgse heuvelland opgenomen. In deze rustige, prikkelarme omgeving kwam de flow al! De podcastruimte is dus nog niet helemaal klaar, maar hier is mijn podcast al, inclusief de intro- en outrotune An ancient creature beneath the sea (Holizna), een knipoog naar mijn vorige leven als zeebioloog.
In deze podcast wil ik mijn inzichten delen, maar ook creatief werk voordragen. Daarbij houd ik in gedachte dat schrijven eerst bewustmaking is voor jezelf en dan bewustmaking van anderen. Voordragen en spreken hebben ook dat effect. Spreken is goud, schrijven is goud.
Waar blijft het boek dan?
Het boek komt er, zeker weten. Maar ik laat het lekker stromen en het zal zichzelf vormen. De belangrijkste voorwaarde is dat het vanuit mijn kern komt en goed gerijpt is. Na het rijpen kan het ineens een stuk sneller gaan, net als met deze podcast.
Ontdek dit voorjaar in 1 maand de kracht van creatief schrijven
Ben jij als ondernemer, onderzoeker, maker of kunstenaar op zoek naar je eigen schrijfstem? Of wil je weer meer gaan schrijven, maar komt het er steeds niet van? Doe mee met de Voorjaarsschrijfmaand Creatief Schrijven. Krijg een maand lang 24 veelzijdige oefeningen in je inbox. Schrijf je kortere of langere stukken? Dat bepaal je zelf! Schrijf je in.
Gratis e-book voor taalprofessionals
Wil jij duurzaam en met plezier vertaler, tekstschrijver of redacteur worden of blijven? Ontvang 7 stappen voor een goede start als copywriter, vertaler, corrector of redacteur. Krijg inzicht in hoe je werkwijze verschilt als je wel of geen AI gebruikt en waarom menselijke teksten juist nu zo relevant blijven. Ontdek waar komend jaar jouw kansen liggen als taalprofessional.
Geef een reactie